Η Μαριούπολη, η πόλη-λιμάνι στη νοτιοανατολική Ουκρανία που πριν από τη ρωσική εισβολή είχε πληθυσμό 400.000 κατοίκους, έχει ισοπεδωθεί από το ανελέητο “σφυροκόπημα” των τελευταίων δύο μηνών. Αναλυτές εκτιμούν ότι η πόλη μπορεί να καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις εντός της εβδομάδας. Αυτή η εξέλιξη θα δώσει στη Μόσχα σημαντικά πλεονεκτήματα –σε επιχειρησιακό και οικονομικό επίπεδο– για τη συνέχεια του πολέμου.
Την Τρίτη, Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε σε δημοσιογράφους –διατηρώντας την ανωνυμία του– πως η Μαριούπολη θα πέσει εντός των επόμενων ημερών, υπερθεματίζοντας την εκτίμηση του Ινστιτούτου Στρατιωτικών Μελετών ότι οι Ρώσοι θα καταλάβουν τη Μαριούπολη “εντός της εβδομάδας”, καθώς η άμυνα της πόλης έχει περιοριστεί σε μια ολιγάριθμη ομάδα μαχητών στις εγκαταστάσεις της χαλυβουργίας Azovstal, οι οποίοι συνεχίζουν να υπερασπίζονται τη Μαριούπολη, αψηφώντας τα ρωσικά τελεσίγραφα να παραδοθούν.
Η ρωσική επικράτηση στη Μαριούπολη θα δημιουργήσει μια “χερσαία γέφυρα” που θα ενώνει τη χερσόνησο της Κριμαίας –που προσάρτησε παράνομα η Μόσχα το 2014– με την περιοχή του Ντονμπάς (όπου έχει ενταθεί η επίθεση της Ρωσίας), επισήμανε την Τρίτη ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος του Πενταγώνου.
Η Μαριούπολη βρίσκεται στη “Novorossiya” (Νέα Ρωσία): ο όρος αυτός πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας για να περιγράψει τις περιοχές στη νότια και στην ανατολική Ουκρανία που πιστεύει ότι ανήκουν στη Ρωσία.
Επιπλέον, η Μαριούπολη είναι το μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι στην Αζοφική Θάλασσα και το κύριο κέντρο εξαγωγής αγαθών στη νοτιοανατολική Ουκρανία. Η πτώση της πόλης “θα αποκόψει ουσιαστικά την πρόσβαση της Ουκρανίας στη θάλασσα”, τόνισε στο NPR η ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Georgetown Margarita Konaev, γεγονός που θα παρέλυε την οικονομία της.
Παράλληλα, η κατάληψη της Μαριούπολης θα ήταν η πιο σημαντική νίκη της Ρωσίας από την έναρξη της εισβολής και ένα τεράστιο “δώρο” για την προπαγάνδα του Πούτιν. πιο αξιοσημείωτη νίκη της Ρωσίας από την έναρξη του πολέμου, η κατάληψη της Μαριούπολης θα ήταν πιθανότατα ένα τεράστιο προπαγανδιστικό δώρο για τον Πούτιν.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένα αναφερθεί στο αμφιλεγόμενο αφήγημα του ακροδεξιού Τάγματος Αζόφ (που υπερασπίζεται τη Μαριούπολη) περί “υπεροχής της Λευκής Φυλής” και ο Πούτιν έχει προβάλει την “αποναζιστικοποίηση” της Ουκρανίας ως έναν εκ των κορυφαίων στόχων της εισβολής. Από την πλευρά του το Τάγμα υποστηρίζει ότι έχει απομακρύνει από τις τάξεις του τα πιο ακραία στοιχεία.
Από την έναρξη της ρωσικής επίθεσης, στη Μαριούπολη εξελίσσεται μια ανθρωπιστική κρίση, αφού οι προσπάθειες για την απομάκρυνση των αμάχων και την παροχή βασικών αγαθών στους εγκλωβισμένους μέσω ανθρωπιστικών διαδρόμων έχουν πέσει στο κενό επανειλημμένα. Τουλάχιστον 10.000 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους στην Μαριούπολη κατά τη διάρκεια του πολέμου, δήλωσε ο δήμαρχος Vadym Boychenko στο Associated Press την περασμένη εβδομάδα, αν και ο αριθμός των νεκρών αμάχων δεν μπορεί ακόμη να επαληθευτεί από ανεξάρτητη αρχή. Πρόσφατα η Ρωσία μετατόπισε το επίκεντρο των πολεμικών της επιχειρήσεων στο Ντονμπάς, περιοχή που σε μεγάλο βαθμό βρίσκεται υπό τον έλεγχο των φιλορώσων αποσχιστών, ενώ ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε την Τρίτη ότι η ρωσική επίθεση στο Ντονμπάς πέρασε σε “μια νέα, πολύ κρίσιμη, φάση”. Την Κυριακή, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισήμανε ότι η το Κίεβο δεν είναι διατεθειμένο να παραδώσει ούτε σπιθαμή εδάφους στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένου του Ντονμπάς.
“Η Μαριούπολη έχει καταστραφεί σχεδόν ολοκληρωτικά από τους Ρώσους, έχει γίνει ερείπια”, τόνισε ο Ζελένσκι μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος που απηύθυνε στο κοινοβούλιο της Νότιας Κορέας την περασμένη εβδομάδα. Μιλώντας στο δίκτυο CBS, ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα είπε χαρακτηριστικά ότι “η Μαριούπολη δεν υπάρχει πια”.
Μια νέα θεωρία –που είδε το φως το δημοσιότητας μέσα από τους New York Times και τη Wall Street Journal– υποστηρίζει ότι πρωταρχικός στόχος του Πούτιν, όταν έδινε την εντολή για επίθεση κατά της Ουκρανίας, ήταν να βάλει στο χέρι τα αποθέματα φυσικού αερίου της γείτονας χώρας, που ως επί το πλείστον βρίσκονται στα ανατολικά της εδάφη. Λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι τα ουκρανικά αποθέματα ανέρχονται ούτε στο 3% των ρωσικών και πως η Μόσχα βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικά εμπόδια τόσο για να αποκτήσει πρόσβαση στο ουκρανικό φυσικό αέριο πόσο μάλλον να το πουλήσει, είναι εξαιρετικά απίθανο να υπήρχε αυτό το κίνητρο στο μυαλό του Ρώσου προέδρου, σύμφωνα με το think tank RAND Corporation.
*Του Derek Saul / Forbes